กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง (Myasthenia Gravis) โรคที่ใครๆ ก็เป็นได้

โรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง หรือ Myasthenia Gravis ภาวะที่ส่งผลต่อการมองเห็นและการใช้ชีวิตประจำวัน ซึ่งแม้จะไม่ใช่อาการที่พบบ่อยเหมือนการทำตา2ชั้น แต่ก็เป็นภาวะที่ต้องให้ความสำคัญ เพราะหากไม่ได้รับการดูแลรักษาอย่างถูกต้อง อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตในระยะยาว วันนี้ IDL Hospital จะพาทุกท่านมารู้จักกับโรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ตั้งแต่ที่มาของอาการ และแนวทางการรักษา ติดตามได้ในบทความนี้ 

กล้ามเนื้อตาอ่อนแรงคืออะไร

อาการกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง คือ โรคที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน ส่งผลให้การทำงานของกล้ามเนื้อตาและกล้ามเนื้อส่วนอื่นๆ ของร่างกายอ่อนแรงลง โดยเฉพาะเมื่อใช้งานต่อเนื่องเป็นเวลานาน ผู้ที่กำลังมองหาคำตอบว่าทำตาที่ไหนดี ควรตระหนักว่าอาการนี้แตกต่างจากความผิดปกติทั่วไปของดวงตา

กลไกการเกิดโรคในร่างกาย

ภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงเกิดจากการที่ระบบภูมิคุ้มกันผลิตแอนติบอดีมาทำลายตัวรับอะเซทิลโคลีนที่กล้ามเนื้อ ทำให้การส่งสัญญาณระหว่างเส้นประสาทและกล้ามเนื้อผิดปกติ ส่งผลให้กล้ามเนื้อไม่สามารถหดตัวได้ตามปกติ จึงแสดงอาการอ่อนแรง โดยเฉพาะบริเวณรอบดวงตาที่มักเป็นจุดแรกที่แสดงอาการ

ความแตกต่างจากอาการตาล้าทั่วไป

หลายคนที่เคยอ่านรีวิวทำตาอาจสงสัยว่าอาการตาล้าทั่วไปต่างจากกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงอย่างไร ความแตกต่างที่สำคัญคือ อาการตาล้าทั่วไปจะดีขึ้นหลังพักผ่อน แต่กล้ามเนื้อตาอ่อนแรงจะแย่ลงเมื่อใช้งานมากขึ้น และอาการมักรุนแรงขึ้นในช่วงเย็น แม้จะได้พักผ่อนเพียงพอ

สาเหตุของกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง

โรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งปัจจัยทางพันธุกรรม ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน และปัจจัยกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม การทำความเข้าใจสาเหตุจะช่วยในการวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม

ปัจจัยทางพันธุกรรม

พันธุกรรมมีส่วนสำคัญในการเกิดโรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง โดยผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคนี้จะมีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป นอกจากนี้ยังพบความเชื่อมโยงกับยีนบางชนิดที่ควบคุมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน

ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน

ระบบภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติเป็นสาเหตุหลักของกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง โดยร่างกายจะสร้างแอนติบอดีมาทำลายตัวรับสัญญาณประสาทที่กล้ามเนื้อ ส่งผลให้การส่งสัญญาณระหว่างเส้นประสาทและกล้ามเนื้อเกิดความบกพร่อง ซึ่งมักพบร่วมกับโรคภูมิต้านทานเนื้อเยื่อตนเองอื่นๆ

ปัจจัยเสี่ยงที่กระตุ้นอาการ

ความเครียด การติดเชื้อ การนอนพักผ่อนไม่เพียงพอ และการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนล้วนเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้อาการกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงกำเริบได้ นอกจากนี้ ยาบางชนิดและการผ่าตัดก็อาจส่งผลให้อาการรุนแรงขึ้น

อาการและสัญญาณเตือน

ผู้ป่วยกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงมักมีอาการเริ่มต้นที่กล้ามเนื้อตาก่อน จากนั้นอาจลุกลามไปยังกล้ามเนื้อส่วนอื่น โดยมีอาการสำคัญดังนี้

• หนังตาตก มักเป็นข้างเดียวหรือสองข้างไม่เท่ากัน และมักแย่ลงในช่วงเย็น
• เห็นภาพซ้อน โดยเฉพาะเมื่อใช้สายตาเป็นเวลานาน
• กลืนอาหารลำบาก พูดไม่ชัด เสียงแหบ หรือเหนื่อยง่ายเมื่อพูดนาน
• แขนขาอ่อนแรง โดยเฉพาะเมื่อยกของหรือออกแรงต่อเนื่อง

กลุ่มเสี่ยงที่ควรระวัง

แม้ว่ากล้ามเนื้อตาอ่อนแรงจะเกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่มีบางกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกลุ่มเสี่ยงจะช่วยให้สามารถเฝ้าระวังและตรวจพบอาการได้เร็วขึ้น

ช่วงอายุที่พบบ่อย

โรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงพบได้ในทุกช่วงวัย แต่มักพบมากในสองช่วงอายุหลัก ได้แก่ ผู้หญิงอายุ 20-30 ปี และผู้ชายอายุ 50-60 ปี โดยในกลุ่มผู้สูงอายุมักมีอาการรุนแรงและตอบสนองต่อการรักษายากกว่า

ความเสี่ยงตามเพศและพันธุกรรม

ผู้หญิงมีความเสี่ยงเป็นโรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงมากกว่าผู้ชายประมาณ 2 เท่า โดยเฉพาะในวัยเจริญพันธุ์ ส่วนผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคภูมิต้านทานเนื้อเยื่อตนเองก็มีความเสี่ยงสูงขึ้นด้วย

โรคประจำตัวที่เพิ่มความเสี่ยง

ผู้ที่มีโรคภูมิต้านทานเนื้อเยื่อตนเอง เช่น โรคไทรอยด์ โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือโรคลูปัส มีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดโรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง นอกจากนี้ ผู้ที่มีต่อมไทมัสผิดปกติก็มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นเช่นกัน

แนวทางการวินิจฉัยและรักษา

การวินิจฉัยโรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงต้องอาศัยการตรวจร่างกาย การตรวจเลือดหาแอนติบอดี และการตรวจคลื่นไฟฟ้ากล้ามเนื้อ การรักษามีหลายแนวทาง ทั้งการใช้ยากดภูมิคุ้มกัน ยาเพิ่มการทำงานของกล้ามเนื้อ และในบางรายอาจจำเป็นต้องผ่าตัดต่อมไทมัส ซึ่งแพทย์จะพิจารณาตามความเหมาะสมของผู้ป่วยแต่ละราย

สรุปเกี่ยวกับโรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง

โรคกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงเป็นภาวะที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต แต่สามารถควบคุมอาการได้ด้วยการรักษาที่เหมาะสม หากคุณสังเกตพบอาการผิดปกติเกี่ยวกับดวงตา สามารถเข้ามาปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่ IDL Hospital โรงพยาบาลศัลยกรรมเฉพาะทาง ที่พร้อมให้คำปรึกษาและเสนอแนวทางการรักษาหรือศัลยกรรมตาที่เหมาะสมกับคุณ สนใจติดต่อที่ไลน์ @IDLHOSPITAL หรือ โทร. 0994093666